Yetiştiriciler için hayati uyarı

Karaman’da görülen koyun-keçi çiçek hastalığı vakaları sonrası yetkililer alarma geçerken, uzmanlar hastalığın belirtileri, bulaşma yolları ve alınması gereken önlemler konusunda vatandaşları uyardı.
Özellikle koyun ve keçilerde görülen bu viral hastalığın erken fark edilmemesi halinde ciddi ekonomik kayıplara ve hayvan ölümlerine yol açabileceği belirtildi.
Koyun-keçi çiçek hastalığı; ateş, halsizlik ve deride papül ya da nodül şeklinde lezyonlarla seyreden, akut veya kronik ilerleyebilen viral bir hastalık olarak tanımlanıyor. Hastalık, ilerleyen vakalarda özellikle akciğerleri etkileyerek pnömoniye neden olabiliyor ve ölümle sonuçlanabiliyor. Uzmanlar, genç hayvanlarda hastalığın çok daha ağır seyrettiğine dikkat çekiyor.
BELİRTİLER NASIL ORTAYA ÇIKIYOR?
Hastalığın kuluçka süresi genellikle 8 ila 13 gün arasında değişiyor. İlk belirtiler ateş, iştahsızlık, durgunluk, göz ve burun akıntısı olarak kendini gösteriyor. Bu bulguları takiben özellikle burun ucu, meme, kasık, koltuk altı, perine bölgesi ve yünsüz alanlarda sert şişlikler ve kabarık deri lezyonları oluşuyor. Zamanla bu lezyonlar kuruyarak kabuk bağlayabiliyor ve iyileşme sonrası hayvanlarda kalıcı izler bırakabiliyor.
Ağız, burun ve göz çevresinde oluşan lezyonlar ülserleştiğinde akıntılar artıyor, hayvanlarda solunum güçlüğü görülebiliyor. Akciğerlerin etkilenmesi halinde solunum zorlaşırken, ağır vakalarda ölüm kaçınılmaz olabiliyor. Özellikle bir aylıktan küçük kuzu ve oğlaklarda hastalığın ölüm oranı yüzde 90’lara kadar çıkabiliyor.
NASIL BULAŞIYOR?
Hastalık, koyun ve keçiler arasında en çok doğrudan temas yoluyla bulaşıyor. Enfekte hayvanların deri lezyonları, kabukları ve solunum yoluyla saçtığı virüs başlıca bulaşma kaynakları arasında yer alıyor. Ayrıca derideki küçük sıyrıklar, enfekte yüzeyler ve nadiren böcekler de hastalığın yayılmasına neden olabiliyor.
Virüsün çevre koşullarına oldukça dayanıklı olduğu, kabuklarda yıllarca, yün üzerinde ise aylarca canlı kalabildiği ifade ediliyor. Bu nedenle ahırlar, ekipmanlar ve hayvan barınaklarında dezenfeksiyonun hayati önem taşıdığı vurgulanıyor.
İNSANA BULAŞIR MI?
Uzmanlar, koyun-keçi çiçek hastalığının insanlara bulaşmadığını özellikle belirtiyor. Ancak hastalığın hayvanlar arasında hızla yayılabilmesi ve yüksek ölüm oranları nedeniyle ciddi bir hayvan sağlığı sorunu oluşturduğu ifade ediliyor.
NASIL TEŞHİS EDİLİR, NASIL MÜCADELE EDİLİR?
Hastalığın teşhisi, klinik belirtilerin yanı sıra laboratuvar testleriyle kesinleştiriliyor. Deri lezyonları, ateş ve lenf bezlerinde büyüme tanı için önemli ipuçları arasında yer alıyor.
Hastalıkla mücadelenin en etkili yolunun aşılama olduğu belirtilirken, enfekte bölgelerde hayvan hareketlerinin kısıtlanması ve karantina uygulamalarının büyük önem taşıdığı kaydediliyor. Türkiye’de hastalık çıkan bölgelerde, iyileşme tamamlanana ya da son ölümden itibaren 60 gün boyunca karantina uygulanıyor. Ayrıca riskli bölgelerde koyun ve keçilere düzenli aşılama yapılıyor.
Yetkililer, hayvan yetiştiricilerine hasta ya da şüpheli hayvanları derhal Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne bildirmeleri, hayvan pazarlarına kesinlikle çıkarmamaları ve alınan karantina kurallarına titizlikle uymaları çağrısında bulundu.