“Türk müsünüz, Müslüman mısınız değilse ispat edin.” Onun ispatı da ya bayrakla olacak ya Kur'an-ı Kerim'le olacak. Yanımızdakiler kurtuldu bizde ama onların yanındakiler Rum ve Yahudi lar, Ermeni lar tarumar edildi. O sırada biz top oynuyorduk öğleyin, bunu duyan Ermeni arkadaşlarımızdan biraz bizden daha büyük lar hemen gittiler. Sonra gördük ki Abraham ismini İbrahim diye değiştirmiş kapı ziline ve onlar da kurtuldu. Kapı zillerine bakıyorlar, kimler Türk, Müslüman? Böyle bir sürecin kendiliğinden olmayacağı, kendimizi idrak ettikten sonra anladık. Çok şeyin güdülenerek yapıldığının daha sonra farkına vardık, kolay bir iş değildi çünkü.148
6-7 Eylül olaylarına bombalama provokasyonu ve ardından başlayan yağmalama olaylarının iki “ kahramanı” vardı: Bombayı Atatürk Evi'ne atan MİT görevlisi Oktay Engin ve Taksim'deki olaylarda yağmacıları yönlendiren, elinde gayrimüslimlerin ev ve işyerlerinin adresleri bulunan Mürşit Yolgeçen. Atatürk Evi'ne bombayı koyanın Engin ğu ortaya çıkınca Yunanistan polisi tarafından Hasan Uçarla birlikte tutuklandı. Türkiye Başkonsolosluğu Oktay Engin için iki Yunanlı avukat tutu. Oktay Engin suçluluğu ispat edilince bu iki avukat savunma yapmaktan vazgeçti. Bunun üzerine Atina Türkiye Büyükelçiliği'ndeki hukuk müşaviri, Oktay Engin'in avukatlığını üstlendi. Kısa bir süre sonra Türk vatandaşlığına kabul edilen Engin'in kendisine ve ailesine hükümet kanadıyla yardım edildi. Öğrenci kaydı da İstanbul Hukuk Fakültesi'ne alındı. Selanik Üniversitesinde öğrenim gördüğüne dair hiç bir belgesi bulunmamasına rağmen Üniversite Senatosu Hukuk Fakültesi
ikinci sınıftan devam etmesine karar verdi. Üniversiteyi bitirdikten sonra avukatlık stajını yaptı ve 1961 yılında dönemin İçişleri Bakanı Orhan Öztırak'ın yardımıyla emniyet istihbaratında çalışmaya başladı. Görevi, Rumlara karşı istihbarattı. Oktay Engin, siyasi cinayetlerin, kontrgerilla eylemlerinin başladığı yıllardan, 12 Eylül darbesine en kilit makamlarda görev yaptı. Emniyet Müdürlüğü Planlama Daire Başkanlığı'nın ardından Eskişehir ve Nevşehir Valiliği görevlerinde de bulundu ve sonrasında emekli . Peki, bu tertibin organizatörü, mimarı kimdi? Bombalama haberini veren istihbaratçı Mithat Perin'in sahibi ğu İstanbul Ekspres gazetesinin o dönemdeki redaktörü ve o sayıyı yayıma hazırlayan Gökşin Sipahioğlu, olayların istihbarat örgütü MAH tarafından organize
edildiğini açıkladı. Yıllar sonra konuşan başka bir isim daha vardı: Orgeneral Sabri Yirmibeşoğlu. Olaylar başlamadan birkaç gün önce İstanbul'a ve sonradan Özel Harp Dairesi'nin başına geçecek Sabri Yirmibeşoğlu, 1991 yılında gazeteci Fatih Güllapoğlu'na 6-7 Eylül olaylarının Özel Harp Dairesi örgütlenmesi ğunu anlattı: “Sonra 6-7 Eylül olaylarını ele al. Pardon paşam anlamadım. 6-7 Eylül olayları mı? Tabii 6-7 Eylül olayları Özel Harp işiydi. Ve muhteşem bir örgütlenmeydi. Amaca da ulaştı.” Darbe, gizli orduların dünyanın birçok yerinde uyguladığı özel bir harp metodudur. Siyasal cinayetler işleniyor. Kimin yaptığı belli olmayan bombalar patlatılıyor. Katliamlar gerçekleştiriliyor. Sol görüşlü öğrencilerle ırkçılar karşı karşıya getiriliyor… Amaç, halkı bıktırmak ve böylece darbe bile olsa gelecek yönetime razı olmasını sağlamak! Aynı özel harp metodu ve darbe süreci 21 Nisan 1967'de Yunanistan'da da uygulandı. Darbelerin arkasında CIA ve o ülkelerde oluşturulan gizli ordu vardı. 12 Mart darbesi ardından düzenlenen operasyonlarda özel eğitimli subaylar ile MİT mensupları ortaklaşa yer aldı. Özel Harp Dairesi ve MİT arasındaki bu işbirliği dairenin kuruluşundan itibaren vardı. Hatta işbirliğinden öte bir iç içe geçmişlik durumu söz konusuydu. Bu durumun birinci i, her iki kurumun
148 Sacit Adalı, Eski Anayasa Mahkemesi Üyesi, TBMM Darbe ve Muhtıraları Araştırma Komisyonu Dinleme Tutanağı, 11 Ekim 2012, s. 1.
etkili isimlerinin Amerika ve Almanya'daki özel harp kamplarında aynı eğitimden geçirilmesiydi. İkinci ise MİT'in başına çoğunlukla askerlerin gelmesi ve bu askerlerin de önemli bir kısmının özel harp eğitimi almış olmasıydı. Bu iç içelik ve işbirliğinde komuta üstünlüğü her Özel Harp Dairesi'nde . Planlanmasını çoğunlukla dairenin yaptığı eylemlerin, uygulaması ise MİT'e ve sivil unsurlara düştü. 12 Mart darbesi öncesinde düzenlenen provokatif eylemlerde, operasyonlarda bu durum açığa çıktı. Nedense bu ortak eylem ve operasyonlarda hep deşifre lar MİT mensupları . Bu operasyonlara katılan özel harpçilerin kim kları hala bilinmiyor.
CHP lideri Bülent Ecevit, o yıllarda yavaş yavaş Avrupa'nın gündemine gelmeye başlayan kontrgerilla tartışmalarıyla ilgili ilk açıklamalarını yapıyordu. Bu konudaki ilk sözünü 26 Mayıs 1973'te istihbarat teşkilatıyla ilgili olarak dile getirdi: “MİT'in ne yaptığı karanlıktır.” Daha sonra: "Kontrgerilla adlı bu resmi görüntülü, fakat gayri resmi örgütün niteliği ve amacı üzerindeki örtü rılmamıştır. Kontrgerilladan hesap soracağız." Ecevit'in Başbakan olmasının ardından Genelkurmay Başkanı Semih Sancar Başbakanlığa gitti. Devamını Ecevit'ten dinleyelim:
1974'teki başbakanlığım sırasında, ın Genelkurmay Başkanı rahmetli Orgeneral Semih Sancar, Başbakanlığın örtülü ödeneğinden acil bir ihtiyaç için, bir kaç milyon lira istedi. O yıllarda milyonlar büyük paraydı ve benden istenen miktar da örtülü ödenekteki paranın tümüne yakındı. Üstelik ben örtülü ödeneği ancak sosyal yardımlar için kullanıyordum ve mecbur olmamakla birlikte bu kaynaktan yapılan tüm ödemeleri belgelere bağlatıp, Başbakanlık Müsteşarı'nın kasasında saklatıyordum. Onun için Genelkurmay'dan bu paranın ne amaçla istenildiğini sormak zorunda m. “Özel Harp Dairesi için” ler. O güne böyle bir dairenin adını bile duymamıştım. Daha önce onlara parayı ABD veriyormuş. Bir anlaşmazlık çıktığı için ödeneği kesmişler. Özel Harp Dairesinin nerede bulunduğunu sordum. "Amerikan Yardım Heyeti'yle aynı binada” yanıtını aldım. Özel Harp Dairesi'nin Türkiye'nin veya bir kısım topraklarımızın düşman istilasına uğraması durumunda istilacılara karşı gerilla yöntemleriyle ve her türlü yer altı etkinliğiyle mücadeleye hazırlanmak için kurulduğunu anlattı. Adları gizli tutulan bazı 'vataner gönüllüler' Özel Harp Dairesi'nin sivil uzantısı olarak çalışmak üzere ömür boyu görevlendirilmişlerdi. Gerektiğinde bu gönüllü sivil vatanerlerin kullanmaları için de Türkiye'nin bazı yerlerinde gizli silah depoları oluşturmuşlardı.
Başbakan Ecevit, Cumhurbaşkanı Korutürk'e Özel Harp Dairesi'yle ilgili bilgileri bir mektupla gönderdi. Bu mektup Türkiye için bir dönüm noktasıydı. Türkiye'nin sır gibi saklanan gizli ordusu Özel Harp Dairesi'nin varlığı böylelikle Cumhurbaşkanlığı'ndaki resmi belgelere de girmiş :
Örgüt gizlilik içinde çalışır, demokratik hukuk dışındadır. 12 Mart döneminde sözü çok geçen ve kontrgerilla denen kimselerin bu örgütle bağlantılı olma olasılığı vardır. Eylemlerden bazıları alelade olmayan güçlü bir örgüt tarafından düzenlenecek niteliktedir. 1 Mayıs 1977 Taksim olayı bu izlenimi vermektedir. Bu örgütte görev almış, yönetici olarak çalışmış kimselerden bazılarının emekli ktan sonra da bilgilerini ve yetiştirdikleri elamanları, siyasal nitelikteki eylemler için kullandıklarını gösteren belirtiler vardır.149
Savcı Doğan Öz ve Abdi İpekçi cinayetleri Türkiye'de 12 Eylül askerî darbesini çözmek isteyenler açısından bütün malzemeleri içermektedir. Bu cinayetin dosyaları,
149 Ecevit Kılıç (2010); s. 82-85, 124, 142, 143, 162-167, 190, 191.
gelişmeleri izlense, araştırılsa zaten her şey ortaya çıkacaktır. Ankara Cumhuriyet Savcısı Doğan Öz,150 öldürülmeden kısa bir süre önce Başbakan Bülent Ecevit'e Özel Harp Dairesi ve kontrgerillayla ilgili bir rapor sunuyor. Savcı olarak yaptığı yakalamalardan, aldığı ifadelerden, sorgulamalardan vardığı sonuçları içeren bir rapor sunuyor ve diyor ki:
“Türkiye'de esas tehlike Özel Harp Dairesi merkezli kontrgerilladır ve ben adımımı attığım her yerde bununla karşılaşıyo-rum.” Bu raporu yazmasından kısa bir süre sonra evinin önünde öldürülüyor.151 Öldürüldükten sonra katil yasamsun oto kiralamaıyor. Katil ifadesinde Doğan Öz'ü öldürdüğünü itiraf ediyor. Mahkemede tanıklar da Doğan Öz'ü öldüren katili teşhis ediyorlar ve mahkeme idamla sonuçlanıyor. İbrahim Çiftçi, Doğan Öz'ü öldürmekten idama mahkûm ediliyor. Dosya Askerî Yargıtay'a gidiyor. Askerî Yargıtay'a gittiğinde yine askerî savcı dosyanın onaylanmasını istiyor ve idam kararını 4. Daire onaylıyor. Tam onaylayacak, karar kesinleşecek, karar düzeltmesi talebiyle aynı savcılık dosyayı Askerî Yargıtay Ceza Daireleri Genel Kuruluna gidiyor ve o Kurul 8'e 7 oyla, delil yetersizliğinden davayı sonuçlandırıyor ve beraatle bitiriyor. Yargıtay kararı, sonunda mahkemenin önüne geri geliyor. Mahkeme şöyle bir karar veriyor: “Elimizdeki bütün deliller, bulgular ve vicdani kanaatimiz bu cinayetin bu şahıs tarafından işlendiğine inanmakla birlikte, Yargıtay Genel Kurulu kararına uymak mecburiyeti iyle beraat kararı veriyoruz.” Nasıl da 1 günde oy birliğiyle verilen idam kararı 8 üyenin ikna edilmesiyle beraate dönüştü?
Abdi İpekçi cinayetinde de benzer bir süreç yaşandı, Mehmet Ali Ağca yasamsun oto kiralamadı, suçunu itiraf etti, katilin sorgulaması sürerken ilginç bir şey daha . Sorgulamayı İstanbul Emniyeti, bizzat o ki Cumhuriyet Halk Partisi milletvekili ve İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş yönetiminde yapmaktaydı. Sorgulamanın yarısında dönemin İstanbul Sıkıyönetim Komutanı Orgeneral Necdet Üruğ, “Siz yeteri , doğru dürüst sorgulayamazsınız.” gerekçesiyle soruşturmayı durdurdu ve “Biz sorgulayacağız.” Diyerek Abdi İpekçi'nin katili Mehmet Ali Ağca'yı aldı Sıkıyönetim Savcılığına teslim etti. Fakat daha sonra anlaşılıyor ki herhangi bir sorgulama ve soruşturma yapılmamış, sorgulama yapılmamakla kalmayıp sonradan o çok korunaklı Askerî Cezaevinden katilin çok rahat bir
şekilde kaçırıldığını herkes biliyor. Bu sorgulamanın daha sonraki aşamaları var. Oral Çelik'in getirilmesi, sonra Oral Çelik'in olay yerinde ğunu söyleyen tanığın bu tanıklığından vazgeçmesi, tanığın devlet tarafından korunmaması gibi olaylar sonucunda Mehmet Ali Ağca dışında, cinayet konusunda çeşitli sorumlulukları lar, işbirlikçiler ve cinayeti azmettirenlerin hiçbiriyle ilgili ciddi bir sorgulama, yargılama, veya cezalandırma yapılmaksızın dosya kapatıldı.152
Gladio denen ve Avrupa'da birçok iç çatışma ve iç ı kışkırtan kuruluşların NATO vasıtasıyla devletler içinde, ordular içinde kurulduğu biliniyor. Türkiye'deki bunun muadili kurum Özel Harp Dairesi'dir ve hâlâ buranın üzerindeki perde rılmış değil. Özel
150 Doğan Öz, 1978'in Ocak ayında yaptığı bu konuşmadan sonra, kontrgerillayla ilgili bir dava açma hazırlığına girişti.
Başlatacağı büyük soruşturmanın bir ön çalışması olarak kısa bir rapor da yazdı. O raporda şöyle diyordu: “Şiddet olayları, anarşik eylemler olarak nitelendirilebilecek basit değildir. Amaç, demokrasi umudunu yok etmek; onun yerine faşist düzeni gündeme getirmek ve bütün unsurlarıyla yürürlüğe koymaktır. Bize göre bu sonuca ulaşmada CIA, kontrgerilla gibi gizli örgütlerin yönlendirmesi vardır. Bu örgütler, devlet aygıtını geniş ölçüde kendi amaçlarına uygun şekle dönüştürerek demokrasi düşmanı akımları iktidar yapmayı öngörmüşlerdir.” (Darbeyi çete mi hazırladı? Can Dündar, http://www.candundar.com.tr/_v3/#Did=5983 Erişim: 1 Kasım 2012).
151 Başbakan Bülent Ecevit tarafından, o dönemde çatışmaların ve cinayetlerin en çok yaşandığı merkezlerden biri Adana'ya atanan Cevat Yurdakul. Adana'ya atanmasının ardından Yurdakul, altı ay içinde 17 cinayet dosyasını çözdü ve bu cinayetlerin faali olarak 50'ye aşkın kişi tutuklandı. Ancak asıl hedefi bireysel cinayetlerin failleri değil, bu cinayetlerin arkasındaki yapılanmaydı. 20 Eylül 1979 tarihinde Adana'ya Başbakan Bülent Ecevit'le baş başa bir görüşme yapan Yurdakul, daha sonra görüşmeyle ilgili eşi Ülker Yurdakul'a şunları söyleyecekti:
DEVAMI PAZARTESİ...
Yorumlar
Kalan Karakter: