Ahmet Altınay kimdir

  Ahmet Altınay,

1897 (1313) yılında Karaman’ın Yollarbaşı (İlisıra) kasabasında doğmuştur. Babası 58 yıl fiilen Yollarbaşı kasabasının Orta Camii imam ve hatipliğini yapan Hacı Recep Hoca'dır. İlk dini bilgileri babasından almış, küçük yaşlarda hafız olmuştur. 1912 (1332) yılında Konya'da örnek bir eğitim kurumu olan "Islah-ı Medrese-i İslamiyye" adlı meşhur medreseye devam etmiştir. Burada Hacı Veyis, Ziya Efendi vb. Konya'nın ve devrin önemli alimlerinden ders almış ve medreseyi 1916'da birincilikle bitirmiştir. Askerliğine 5 Nisan 1917 (1333) tarihinde İstanbul'da Yedek Subay Okulu'nda başlamış, 4 ay sonra mülazım-ı evvel (asteğmen) olarak 46. Fırka'ya tayin olmuştur. O tarihlerde İngilizlere karşı başlatılan Kanal (Mısır'daki Süveyş Kanalı) Harbi'nden dolayı 6. Ordu emrine verilerek Batı Şeria'da İngilizler ve Araplar ile yapılan savaşlara katılmıştır. Savaşın başlangıcında gösterdiği yararlıklar sebebiyle harp madalyası almaya lâyık görülmüştür. Ancak daha sonra 6. Ordu, İngilizler karşısında bozularak perişan bir şekilde geri çekilmeye başlamış, bu arada Şam da İngilizler tarafından işgal edilmiştir. Geri çekilme devam ederken İngilizlere karşı yapılan mukavemet sırasında karşı taraftan açılan ateş sonucu omuzundan yaralanmış, buna rağmen savaşmayı sürdürmüştür. Fakat Anadolu'ya doğru hızla çekilen Türk Ordusu ile irtibatı kesilmiş ve 6. Ordu'nun İngiliz ordusuna teslim olmak zorunda kalması neticesinde subaylar da dahil tüm asker arkadaşlarıyla birlikte esir olmuştur. 
İngiliz askerleri ve onlara destek veren Araplar; subay ve erlerin üzerindeki kıymetli eşyaları soymuşlar, bu arada kendisinin almış olduğu "harp madalyası"na da, saati ile birlikte el konulmuştur. Temizlik işleminden geçirilen subay ve erler Süveyş kanalına kadar getirilmiş, kanala köprü kurularak karşı tarafa geçirilmeleri sağlanmış ve İskenderiye'deki esir kampına yerleştirilmişlerdir. Daha sonra aynı mevkide bulunan Seydi Beşir'deki esir kampına aktarılmış ve esaret süresi boyunca bu kampta kalmış-tır. Seydi Beşir kampında iken Karamanlı Hacı Rauf Kamer ile karşılaşmışlar, esaret hayati birlikte sürerken Hacı Rauf Kamer, ciddi bir hastalık geçirdiği için Karaman'a gönderilmiştir. 21 ay sonra 11.01.1918 tarihinde İngilizler ile "esirlerin karşılıklı mübadelesi anlaşması" yapılmış, böylece üç yıl peyderpey Türk esir subay ve erleri, bir İngiliz vapuru ile İstanbul'a götürülmüş ve Osmanlı ordusuna teslim edilmişlerdir. Ahmet Altınay, İstanbul'dan 14.06.1920 tarihinde tezkeresini alarak Karaman'a dönmüştür. Esaret sonrası bir süre köyünde kalmış ve daha sonra, 21.08.1923 tarihinde girdiği muallim muavinliği sınavı sonucu öğretmenlik diploması almış ve 17.08.1926 tarihinde Yollarbaşı (İlisıra) kasabasında, ondan sonra da bir yıl da Kazım Karabekir'de (Gafriyat)'da öğretmenlik yapmıştır. Daha sonra birkaç yıl Kılbasan'da öğretmen olarak görev yaptıktan sonra Pınarbaşı köyüne tayin edilmiş, burada uzun süre görevi devam etmiş olup oradan da Kızılkaya köyüne tayin edilmiştir. Bu arada 2. Dünya Savaşı'nın başlaması dolayısıyla 10.10.1940 tarihinde Balıkesir Hava Deposu'nda (savaşta yaralanmasından dolayı verilen sabit hizmet raporu olduğundan) ihtiyat subaylığı görevine verilmiştir. 01.04.1943 yıl da ikinci kez terhis edildikten sonra yeniden öğretmenliğe dönmüş ve Sudurağı köyünde yaklaşık 7 yıl burada görev yapmış akabinde son görev yeri olarak kendi kasabası olan Yollarbası’na tayin edilmiş, 18.11.1957 yılında da kendi isteği ile fiilen 47 yıl öğretmenlik hizmetinden sonra emekli olmuş ve Karaman'a yerleşmiştir. 1984 yılında vefat etmiştir. 
İngiliz esaretinde üç yıl geçiren merhumun, üçü erkek, üçü de kız olmak üzere altı çocuğu vardır. Büyük oğlu Kemal Altınay, Devlet Demiryolları avukatlığından emekli olmuş, Karaman'da serbest avukat iken 1995 yılında vefat etmiştir. İkinci oğlu M. Cevat Altınay muhtelif yerlerde Cumhuriyet Savcılığı ve hakimlik görevi yaptıktan sonra emekli olmuş, 1982 yılından itibaren Konya'da serbest avukatlık yapmaya başlamıştır. Küçük oğlu Yavuz Altınay ise halen Karaman'da serbest diş doktorluğu görevine devam etmektedir. Kızlarından en büyüğü Hatice Topçu vefat etmiş, diğer kızlarından Hayriye Köseoğlu, İstanbul'da, Aysel Çalışkan da Konya'da yaşamaktadırlar. Vasiyeti üzerine çocukları tarafından Karaman I. istasyon Caddesi'nde adına "Emekli Öğretmen Ahmet Altınay Çocuk Kütüphanesi" yaptırılarak varislerince Karaman Kültür ve Turizm Müdürlüğü'ne bağışlanan bu kütüphane halen faal durumdadır. 

 

ADEM DEMİREL