Karaman'ın kültürel hafızası

Karaman’ın tarihi çeşmelerinden biri olan Debbağhane (Musa Ağa) Çeşmesi, düzgün kesme taşlarla yapılan mimarisiyle dikkat çekiyor. Tarihi, 1540 yılına kadar uzanan bu eşsiz yapı, su dolduranları güneşten ve yağmurdan koruyacak şekilde tasarlanmış bir örtmeliğe sahip. Çeşmenin üç ülüklü yapısı, iki ülüğünden çürük su, bir ülüğünden ise sağ su akacak şekilde düzenlenmiş.

Karamanlı araştırmacı yazar Kemal Arabacı’nın derlemesine göre, çeşmenin tarihi ve kitabesi, dönemin zarif süslü yazı örneklerinden biri olarak dikkat çekiyor. Ayna taşının üzerinde bulunan kitabede şu ifadeler yer alıyor:

"Bihamdillah gûşâd itdi Musa Ağa ocağı Âhi Evrâni

Hüdâ virsin muâdâtın akıddı âb-ı revânı

Girüb cennet sarayında suvara devrile deverânı

Tarihin dir müverrih-i Ahi Baba Yezdânı"

Ebced hesabına göre çeşmenin yapım tarihi H.947 (M.1540) olarak hesaplanmıştır.

GEÇMİŞTEKİ GÖRÜNÜMÜ VE YAPILAR

Kemal Arabacı’nın aktardığı bilgiler doğrultusunda, çeşmenin yakınında geçmişte ahşap minareli kerpiçten bir mescit bulunuyordu. Ayrıca halk arasında Ahi Evran Türbesi olarak adlandırılan, üzeri açık bir türbe de bu bölgede yer alıyordu. Ancak zaman içinde mescit ve türbe tamamen yok olmuş, günümüze kadar hiçbir izleri kalmamıştır.

YER DEĞİŞİKLİĞİ VE GÜNÜMÜZDEKİ DURUMU

Debbağhane Çeşmesi, Kirişçi Mahallesi'nde Eski İtfaiye Amirliği'nin bir köşesinde bulunuyordu. Ancak yıllar sonra Eski Musalla alanına nakledilmiştir. Mustafa Denktaş hocanın çeşmenin günümüze ulaşmadığını belirtmesine rağmen, Karaman Belediyesi tarafından restore edilen çeşme halen kullanılmaya devam ediyor ve modern bir park alanında yeniden hayat buluyor.

 

ADEM DEMİREL