KASABA’DA BİR AJAN !

  Osman Ülkümen Bu altın değerinde resimleri bulmamda; bir vesile ile değerli abim Ali Menekşe’nin büyük katkısı olmuştur. İbrahim Bey İmareti ile ilgili bir paylaşımıma yorum yapmış ve özelden de bir resmini göndermiştir. Bana bu ipucu yeterli gelmiştir. Birde ne göreyim 1899 yılına ait Anadolu, Ereğli, Karaman, Çumra ve Konya’ya ait yüze yakın resim karşımıza çıkmıştır. Özellikle Karaman merkez ile ilgili resimleri gerçekten Karaman tarihine ışık tutacak ve o dönemin yaşantısı ile tarihi eserlerini tanıtacak niteliktedir. Oppenheim’in Karaman’da özellikle ilgi alanı, tüm tarihi cami ve medreselerin giriş kapıları ve mihraplardaki taş işlemelerdir. Acaba diyorum, Emir Musa Medresesinin giriş kapısı Almanya’da mı? Resimlerin yüksek çözünürlükte Almanya’dan istedim. Bakalım ne cevap verecekler. Ancak dikkat çeken bir husus ise Kazımkarabekir resimlerini direk “KASABA” olarak yazması idi. Bizde bu resimleri çeken ve gezen OPPENHEİM’i tanıma fırsatı bulduk.  Avrupa ülkeleri, Osmanlı İmparatorluğu üzerinde nüfuz mücadelesini verirken adamlarını (ajanlarını) göndererek tüm coğrafyayı gezip raporlar düzenlemiş ve politikalarını bunun üzerine kurmuşlar. Oppenheim’in hayatına bakınca tıpkı Lovrens ve GetrudeBell’in kini görüyoruz. “Asıl adı, MaxFreiherrvonOppenheim (1860-1946) gezgin, sadece ünlü bir kâşif değil aynı da oryantal eserler konusunda tanınmış bir diplomat ve koleksiyoncudur. Kahire'deki Alman konsolosluğunun bir çalışanı olarak, Arap dünyasını gözlemledi ve Suriye'de TellHalaf'ı kazdı. Birçoğu en çok birkaç yıl süren keşif gezisinde Levante ile Mezopotamya arasındaki bölgeyi keşfetti. Oppenheim’e daima profesyonel fotoğrafçılar eşlik etti. Yakın Doğu ve halkı, doğası ve mimarisi onu yıllardır büyülemeye devam etti. Sonuçta, gittiği bir dünyanın hayatını ve kültürünü yakalayan 13.000 fotoğraf birikimi ortaya çıktı.”  Aslında Oppenheim, kimilerine göre, Almanya için çalışan bir ajan kimilerine göre de Alman avukat, diplomat, ilk çağ tarihçisi ve arkeologdur. 1899 yılında Oppenheim, Suriye’de Tell-Halef harabelerini keşfi ve burada yaptığı kazılarla da tanınan birisidir. Yaptığı kazılarda bulduğu eserleri Berlin'de özel müzede sergiledi.II. Dünya Savaşı'nda müttefik bombardımanı sırasında müzesi imha olmuştur. Alman hükumetinin görevlisi olarak I. Dünya Savaşı sırasında sömürge Müslümanlarını ayaklandırmak için casusluk görevi yapmıştır. 1943 yılında bir bombalı saldırı da Berlin'de kütüphane ve sanat koleksiyonu bulunan Oppenheim'in evi yok . Daha sonra, Dresden'e taşınarak Şubat 1945'te bombalana orada yaşadı. Tüm eşyalarını alarak, BavariaSchlossAmmerland (de) taşınarak kız kardeşi ile . Landshut'da 15 Kasım 1946 öldü ve orada gömüldü.  Öğrendiğimiz şudur ki; Oppenheim’in gezi merkezi tıpkı Lawrence ve Bell gibi Osmanlı İmparatorluğunun Orta Doğu’daki toprakları ile Anadolu olmuştur. 1896-1910 yılları arası 14 yılını Kahire’de geçirmiş, Arapçayı mükemmel öğrenmiş, Hicaz demiryolu projesi için rapor hazırlamış, bir bakıma güzergah üzerinde gezi ve inceleme yapmış, Tell-Halef’te kazı yapmış, Mezopotamya’yı incelemiştir. Bu sayede şimdiye bilinen Karaman ile ilgili en eski resimleri de bizlere bırakmıştır. Aslında Oppenheim’in hayatı ile ilgili yazılacak çok şey vardır. Biz gelelim Kasaba resimlerine. Resimleri kış mevsiminde çekmiştir. Neler yoktur ki; Kasaba’nın giriş kapısı, camii mihrabından tutunda Kasaba’nın evleri sokakları ve özellikte o tarihteki ekabir takımının fotoğraflarını da çekmiştir. Biz fotoğrafların yanında orijinal yazılarını da vererek Oppenheim’in yazdığı gibi olsun istedik. Nereye ait ğu daha iyi anlaşılır diye umuyoruz.Sizleri 118 yıl önce çekilen fotoğraflarla baş başa bırakıyoruz… [1]-“.” İşaretli bölüm; koeln.de/drupal/?q=node/197&view[category]=overview&view[section]=uebersicht&view[layout]=marbilderoppenheim_item&view[page]=290&view[caller][project]=oppenheim&search[data]=ALL&search[mode]=detail&search[match]=Wordboundary&view[active_tab]=overview&search[constraints][marbilderoppenheim][BandsignaturAlt]=10/8’den alınmıştır. [1]-https://tr.wikipedia.org/wiki/Max_von_Oppenheim