Yapay zeka hüküm verebilir mi
Bu soru Karaman'da soruldu
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi tarafından düzenlenen “Kariyer Söyleşisi” programına katılan Anayasa Mahkemesi Üyesi Doç. Dr. Metin Kıratlı, yapay zekânın hukuk alanındaki sınırları üzerine çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
Söyleşi sırasında öğrencilerle interaktif bir oturum gerçekleştiren Kıratlı’ya bir öğrenci şu soruyu yöneltti:
“Hocam, son yıllarda yapay zekâ birçok alanda kullanılmaya başlandı. Hukukta da özellikle karar destek sistemleri üzerine çalışmalar yürütülüyor. Sizce yakın gelecekte yapay zekâ, hâkimlerin veya savcıların yerini alabilir mi? Özellikle hüküm verme sürecinde yapay zekâdan yararlanmak mümkün mü?”
Kıratlı, yapay zekânın idari işlemlerde kullanılabileceğini ancak hüküm verme gibi bireyselleştirilmiş yargılama süreçlerinde yetersiz kalacağını şu sözlerle ifade etti:
“Yapay zeka kullanılabilir mi? İdari işler bakımından yapay zekanın kullanılması mümkündür. Ancak hüküm anlamında yapay zekadan istifade etmek mümkün değildir. Çünkü hüküm vermek ayrı bir sanattır. Hüküm verirken, şüphelinin ya da sanığın yüz ifadesinden tutun da terlemesine kadar her şey bir veridir. Eğer yapay zeka hüküm verebilecek durumda olsaydı, adliyelere gerek kalmazdı. Ne olurdu? Diyelim ki jandarma karakoluna bir cezamatik koyulurdu, görevli jandarma da şahsın eylemini sisteme girerdi; yargılamayı yapay zeka yapardı… Tabi böyle bir şey mümkün değil, çünkü yargılama bireyselleştirilen bir süreçtir. Dolayısıyla yapay zeka hüküm verme anlamında kullanılamaz.”
ŞİRKETLER HUKUKUNDAN ÖRNEK VERDİ
Kıratlı, uzmanlık alanı olan şirketler hukukundan bir örnek vererek yapay zekânın karar süreçlerindeki sınırlarını şöyle açıkladı:
“Bu alanda 2000’li yıllarda Hong Kong’da deneme amacıyla bir şirketin yönetim kurulu üyeliğine yapay zeka atandı. Ancak ne kadar başarılı olduğu tartışılır. Yönetim kurulu üyelerinin tamamının ya da CEO’ların yapay zeka olması mümkün değil. Çünkü yapay zeka, kendisine verilen bilgi ve belgeleri süzüp tartarak bir sonuç ortaya koyar. Ancak toplumdaki dedikodulardan haberi olmaz. Oysa finans dünyasını zaman zaman bu söylentiler yönlendirir. ‘Falanca şirket batıyormuş’ denildiği anda o şirketin hisseleri düşer. Ayrıca bir şirket verileri sisteme doğru giriyorsa, yapay zeka bu verileri işler. Ama yöneticiler bilinçli olarak yanlış veriler girerse, yapay zeka yanıltılır. Dolayısıyla yapay zeka her zaman bir insan müdahalesine ihtiyaç duyar. Bu nedenle yargı alanında çok başarılı olması beklenemez.”
Kıratlı’nın açıklamaları, hukuk ve yönetim alanındaki öğrenciler tarafından dikkatle takip edildi. Program, yapay zekâ ve hukuk ilişkisine dair güncel tartışmaları kampüs gündemine taşıdı.
