Âşık Şemi'nin "Gazel" türündeki eseri

Akademik Sayfalar dergisinden edindiğimiz bilgilere göre, Âşık edebiyatının zirveye ulaştığı 19. yüzyılda, halk şairleri hem divan şiirinden etkilenmiş hem de kendi geleneklerini koruyarak güçlü eserler ortaya koymuşlardır. İşte bu dönemin en önemli âşıklarından biri de Konya’nın yetiştirdiği büyük sanatçılardan Âşık Şem’î’dir. Artık iki şık ki bizi yaşlı biri genç sazlar kucakta coşuyor, kâh afâki, kâh sofiyane tarzda inip Çıkıyorlardı. Aşık dertli Şem'inin yukardaki koşmasına telmihan: Razımız keşfetmeğe keşşaf olan bir er gerek Gönlümüz bendetmeğe ancak iki dilber gerek Sa'yile olmaz imiş cahı seriri saltanat Tali-i başta kulun eşrek gerek yaver gerek Dürrü safda piyade kalmışın ben neyleyim Halden fark etmeye üstadı büzrükter gerek Saf olur baştan illa saburla bir kişi Puse-I sabra tahammül kılmağa bir er gerek Vasıl olsun sa'yi göşişle o cahi aksaye Dertliye heyhat ana devletlice bir ser gerek. Diyerek dertli bunda Şem'inin yavuklusunun Halk dilinde konuşulan güzelliğini Şem'inin tali-ine şayeste bularak zarifane tasvir ederek şu ikinci bendini ele alıyor: Gel selamet milkine malik olanşahı gör Ebr olup efâki tutmuş eyvahı gör Ey gözüm görme cemalin efsert Hakanını Hırka-i ebdalını başındaki külahını gör Ebrü Anın Mihrabın görmer tesa eyler sücût Ahseni takvimi bilmer zahidi gümrahı gör Girme bermi zahide görme müra-i yüzlerin Derki ebdâle girdo bezmi hasullahı gör Dön, ziyaret eyleme ibrahimin bünnadını Dertlinin gönlün ziyaret eyle beytullahı gör. Aşık dertil bu divanında kendisinin cemal aşıkı olduğunu ve buna karşı hakkında fena zan taşıyan ham sofuları muratia dernekteki genç dimağlar üstünde cevlân ediyor. Buna karşı Şemi buna şu okşayıcı koşma ile hoş cevap veriyor.  Levhi takdiri ezelde cahili kahil birdir. Makbeli rasü cezada Aliyei safil birdir. İlmi sühdü, salahı ko elden Soft Olicak lutfu huda fadıl cahil birdir Nitekim düştü ubudiyyste şimdi şair Sthani mecliste hakkıla batıl birdir Gerçi tanxı makal etmiye yoktur hünerim Bende-i bezmi meyde kabil nå kabil birdir. Destgir olsa sana nuru Muhammet Şemi Müjdei hakkı harem kâbe ile babil birdir. Şeminin bu koşması aşık Dertliye hem bir teselli hem de veciz bir cevaptır. Bununla beraber Aşık Şeminin şu mısralarda  "gerçi tanziri makal etmeye yoktur hürim; bendei bezmi meyde kabil nåkabil birdir," küftesi Şeminin fenni şiirde ne kadar mahir bir nüktedan olduğuna delildir. Bundan sonra Şemi meclisin neşesini takviye içi mizac Ara bunu söylüyor: Gegince destine saki şarabı erguvan ağlar Hicabindan surahi titrer elde keman ağlar Delikler Sinem üsre ney gibi birden avaz eyler Derunum gözleri hali değildir her zaman ağlar Sinem’i santur edip kaşın gibi kaddim keman Kaçankim debrenirsem küş eder kevai mekân ağlar Benim hasbi fiğanımdan felek tasını çinletmez Melekler matem eylerken görür hori cinan ağlar Husurı Hakka vardıkta yarın bir sayha eylersem Nedir bu Şeminin hali deyo ehli divan ağlar (Devamı var)